Czym się różni pożyczka od kredytu?

Czym się różni pożyczka od kredytu?

W codziennym życiu często spotykamy się z pojęciami „pożyczka” i „kredyt”, które bywają używane zamiennie. W rzeczywistości jednak są to dwa różne produkty finansowe, różniące się między sobą zarówno pod względem prawnym, jak i praktycznym. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe, aby świadomie korzystać z ofert instytucji finansowych i podejmować odpowiedzialne decyzje finansowe.

1. Podstawa prawna

Pierwszą i jedną z najważniejszych różnic między pożyczką a kredytem jest podstawa prawna. Kredyt jest regulowany przez prawo bankowe oraz przez Ustawę o kredycie konsumenckim. Może być udzielany wyłącznie przez instytucje, które mają odpowiednie zezwolenie, czyli głównie banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe (SKOK-i).

Z kolei pożyczka jest regulowana przez Kodeks cywilny, co oznacza, że może jej udzielić praktycznie każdy – zarówno osoba fizyczna, jak i prawna, a także instytucje pozabankowe, takie jak firmy pożyczkowe. Pożyczki mogą być zaciągane zarówno na cele konsumpcyjne, jak i inwestycyjne.

2. Cel i przeznaczenie środków

Kredyt jest zazwyczaj ściśle związany z określonym celem. Przykładem może być kredyt hipoteczny, który jest przeznaczony na zakup nieruchomości, czy kredyt samochodowy, który można wykorzystać jedynie na zakup pojazdu. Banki często wymagają, aby środki były przeznaczone na konkretny cel i mogą kontrolować, w jaki sposób są one wydawane.

Pożyczka natomiast nie musi być związana z żadnym konkretnym celem. Oznacza to, że osoba zaciągająca pożyczkę może dowolnie dysponować środkami, nie musi też przedstawiać pożyczkodawcy planu wydatków ani go realizować zgodnie z określonym przeznaczeniem.

3. Procedura zawierania umowy

Umowa kredytowa jest z reguły bardziej skomplikowana niż umowa pożyczki. Wymaga szczegółowego sprawdzenia zdolności kredytowej klienta przez bank, co może obejmować analizę historii kredytowej, zaświadczenia o dochodach oraz inne dokumenty potwierdzające wiarygodność finansową kredytobiorcy. Ponadto umowa kredytowa musi być zawarta na piśmie.

Umowa pożyczki, zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, może być zawarta ustnie, o ile kwota pożyczki nie przekracza 1000 zł. W przypadku wyższych kwot zaleca się formę pisemną, ale nie jest ona obowiązkowa. Procedura uzyskania pożyczki jest zazwyczaj mniej formalna i szybka, co przyciąga osoby potrzebujące natychmiastowego zastrzyku gotówki.

4. Koszty i opłaty

Koszty związane z kredytem mogą obejmować nie tylko odsetki, ale także prowizje, opłaty za rozpatrzenie wniosku, ubezpieczenie kredytu czy opłaty za prowadzenie rachunku kredytowego. Kredyty mogą mieć także zmienne oprocentowanie, co oznacza, że rata kredytu może się zmieniać w zależności od sytuacji na rynku finansowym.

Pożyczki zazwyczaj są droższe od kredytów, zwłaszcza jeśli są udzielane przez instytucje pozabankowe. Często mają wyższe oprocentowanie oraz inne dodatkowe opłaty. Mimo to, ze względu na prostszą procedurę i brak konieczności przedstawiania wielu dokumentów, pożyczki mogą być bardziej dostępne dla osób z niską zdolnością kredytową.

5. Termin spłaty

Kredyty z reguły mają dłuższe okresy spłaty, które mogą wynosić od kilku do kilkudziesięciu lat, w zależności od rodzaju kredytu. Dla przykładu, kredyt hipoteczny może być rozłożony na okres 30 lat.

Pożyczki natomiast charakteryzują się krótszym okresem spłaty, często od kilku miesięcy do kilku lat. Pożyczki krótkoterminowe, tzw. chwilówki, mogą mieć termin spłaty wynoszący nawet 30 dni.

6. Zabezpieczenie

Kredyty, szczególnie te na wysokie kwoty, często wymagają zabezpieczenia, np. w postaci hipoteki, zastawu na samochód czy poręczenia. Banki wymagają również ubezpieczenia kredytu na wypadek niespłacenia.

W przypadku pożyczek zabezpieczenie nie jest wymagane, choć w niektórych przypadkach instytucje pożyczkowe mogą wymagać dodatkowego zabezpieczenia, zwłaszcza przy wyższych kwotach.

Choć pożyczka i kredyt mogą wydawać się podobnymi instrumentami finansowymi, w rzeczywistości różnią się one pod wieloma względami. Kredyt to bardziej formalny i uregulowany prawnie produkt, związany z koniecznością spełnienia szeregu wymagań, ale często oferujący korzystniejsze warunki finansowe. Pożyczka natomiast, mimo że jest bardziej dostępna i mniej sformalizowana, może wiązać się z wyższymi kosztami. Wybór między pożyczką a kredytem powinien być uzależniony od indywidualnych potrzeb finansowych, możliwości spłaty oraz celu, na jaki mają zostać przeznaczone pozyskane środki.